انواع لنز تماسی
امروزه استفاده از عینک و جراحی‌های انکساری برای حل مشکلات بینایی بسیار رایج است. اما افرادی که به هر دلیلی امکان استفاده از عینک و انجام جراحی‌های عیوب انکساری را ندارند، به سراغ انواع لنز تماسی می‌روند.
لنز تماسی، یک نوع عدسی نازک و شفاف است که روی سطح قرنیه (قسمت شفاف جلوی چشم) قرار می‌گیرد. این لنزها برای اصلاح مشکلات بینایی از قبیل نزدیک‌بینی، دوربینی، آستیگماتیسم و قوز قرنیه استفاده می‌شود.
برخی لنزهای تماسی جنبه زیبایی داشته و برای تغییر رنگ چشم به‌کار می‌روند. در گذشته، لنزهای تماسی از شیشه دست‌ساز طراحی می‌شدند که کل سطح چشم را پوشانده و استفاده طولانی مدت از آن‌ها، برای افراد ممکن نبود. اما به مرور و پیشرفت تکنولوژی، انواع لنزهای تماسی طراحی و ساخته شدند.
استفاده نادرست از لنزهای تماسی، باعث عفونت قرنیه و در صورت عدم درمان به موقع، ممکن است باعث از بین رفتن بینایی شوند. بنابراین انتخاب درست و استفاده صحیح از لنزهای تماسی می‌تواند خطر عوارض آن‌ها را به حداقل برساند. به همین دلیل، لنزهای تماسی حتما باید توسط چشم پزشک تجویز و مورد استفاده قرار گیرند.
اینکه کدام یک از انواع لنز تماسی برای شما مناسب است به نیازهای بینایی، وضعیت قرنیه، خشکی چشم، نوع عیوب انکساری و سبک زندگی شما بستگی دارد. در این مقاله به بررسی انواع لنزهای تماسی و کاربرد مناسب آن‌ها و اینکه کدامیک از انواع لنزهای تماسی برای چشم شما مناسب است، خواهیم پرداخت.
لنز تماسی نرم
لنزهای تماسی نرم، که جزء رایج‌ترین لنزهای تماسی به شمار می‌آیند، بسیار نازک و انعطاف‌پذیر هستند و از آنجایی که آب بیشتری را جذب می‌کنند اکسیژن بیشتری به قرنیه می‌رسانند.
لنزهای تماسی نرم ممکن است بدون نمره باشند و به عنوان پانسمان در زخم‌های قرنیه و جراحی‌های عیوب انکساری استفاده شوند یا ممکن است نمره‌دار باشند و به جای عینک استفاده شوند. استفاده از لنزهای تماسی نرم برای درمان نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم خفیف رایج هستند.
لنزهای تماسی نرم، به دلیل انعطاف‌پذیری بالا به راحتی روی سطح چشم قرار می‌گیرند و احساس ناراحتی ایجاد نمی‌کنند و گزینه مناسبی برای استفاده روزمره هستند. با این حال لنزهای تماسی نرم دوام کمتری دارند و باید به صورت دوره‌ای تعویض شوند و به طور مرتب ضدعفونی شوند تا از عفونت‌های چشمی جلوگیری شود. همچنین استفاده طولانی مدت از لنزهای تماسی نرم می‌تواند باعث خشکی چشم شوند.
لنز تماسی سخت یا Rigid gas permeable
لنزهای تماسی سخت که به عنوان لنزهای نفوذپذیر به گاز (RGP) شناخته می‌شوند، از مواد پلاستیکی مقاوم ساخته شده‌اند که اجازه عبور اکسیژن به قرنیه را می‌دهند. این لنزها به دلیل ساختار سخت خود، دید بهتری نسبت به لنزهای نرم فراهم می‌کنند. معمولا برای افرادی که قوز قرنیه یا آستیگماتیسم شدید دارند، تجویز می‌شوند.
لنزهای تماسی سخت به دلیل ساختار و مقاومت خود دوام بیشتری داشته و کمتر دچار آسیب می‌شوند. استفاده از این نوع لنزهای تماسی به دلیل ساختار سخت خود، در ابتدا ممکن است باعث ناراحتی شوند و چند هفته طول بکشد تا چشم به آن‌ها عادت کند.
بیشتر بخوانید: ليزيك چشم / لازک بهتر است یا لنز داخل چشمی؟
لنز تماسی اسکلرال
لنزهای اسکلرال نوعی از لنزهای تماسی هستند که به دلیل قطر زیاد، روی قرنیه را می‌پوشانند. این لنزها بدون فشار بر قرنیه، روی صلبیه (قسمت سفید چشم) قرار می‌گیرند و به همین علت، به آن‌ها لنزهای صلبیه نیز گفته می‌شود.
لنزهای اسکلرال، بر خلاف لنزهای تماسی دیگر که روی قرنیه قرار می‌گیرند، فاصله‌ای بین قرنیه و لنز ایجاد می‌کنند. این لنزها قبل از قرار گرفتن روی چشم، با مایع ایزوتونیک پر می‌شوند. به دلیل عدم تماس مستقیم این لنزها با قرنیه، بیمار احساس ناراحتی کمتری می‌کند. فضای بین قرنیه و سطح پشتی لنز اسکلرال که با مایع ایزوتونیک پر می‌شود، به عنوان مخزن اشک مصنوعی عمل می‌کند و به مرطوب شدن چشم کمک می‌کند.
به همین دلیل، لنزهای اسکلرال گزینه مناسبی برای افرادی که خشکی شدید چشم دارند، می‌باشند. همچنین لنزهای صلبیه یا اسکلرال برای بیمارانی که قوز قرنیه دارند، به خصوص در موارد شدید، مناسب هستند و باید توسط چشم پزشک یا اپتومتریست تجویز شوند.
لنزهای اسکلرال نسبت به لنزهای نرم عمر طولانی‌تری دارند. کمتر دچار آسیب می‌شوند اما باید به طور مرتب ضدعفونی شوند تا از تجمع رسوبات جلوگیری شود. لنزهای اسکلرال نسبت به سایر انواع لنزهای تماسی گران‌تر هستند. همچنین برخی افراد، مدت زمان بیشتری برای عادت کردن به این لنزها، نیاز دارند.
نتیجه گیری
امروزه استفاده از لنزهای تماسی یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای اصلاح عیوب انکساری به شمار می‌روند. انتخاب مناسب‌ترین لنز تماسی، باید توسط چشم پزشک و با توجه به شرایط چشم، نیاز بینایی و سبک زندگی افراد انجام شود. مشورت با چشم پزشک و رعایت اصول مراقبت و استفاده از لنزهای تماسی، تاثیر زیادی بر سلامت چشم‌ها و کیفیت دید دارد.
