درمان پیرچشمی
احتمالا در اطراف شما افرادی هستند که با افزایش سن دچار تاری دید در اجسام نزدیک شده اند. معمولا پیرچشمی در سنین بالای ۴۰ سال آغاز می‌شود و ممکن است ابتدا با سخت‌تر خواندن کتاب، روزنامه یا نخ کردن سوزن خودش را نشان دهد. زمانی که برای مطالعه، کتاب را نزدیک‌تر می‌آورید و یا دچار خستگی چشم و سردرد هنگام مطالعه یا کارهای دقیق در فاصله نزدیک می‌شوید ممکن است نشانه ایی از آغاز پیرچشمی در شما باشد.
علائم پیرچشمی
- سردرد خفیف یا شدید
- ریز کردن چشم‌ها هنگام مطالعه یا کار نزدیک
- خستگی چشم‌ها حین مطالعه
- مشکل در خواندن اعداد و یا حروف ریز در فاصله نزدیک
- دور کردن موبایل یا نوشته‌ها از چشم هنگام مشاهده در فاصله‌ای بیشتر از قبل
- کاهش دید در نور کم یا شب
پیرچشمی یا Presbyopia چگونه ایجاد می‌شود؟
چشم انسان از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است. در قسمت جلویی چشم ابتدا قرنیه را داریم که لایه ایی شفاف است که مانند عدسی محدب عمل می‌کند و نور را بسمت شبکیه رتین یا همان شبکیه متمرکز می‌کند. در قسمت پشت قرنیه ما یک جسم بی‌رنگ و قابل انعطاف به نام عدسی داریم که میتواند با کمک تارهای عضلانی متصل به آن تغییر شکل دهد و بخش دیگری از سیستم اپتیکی چشم را تشکیل می‌دهد.
بنابراین نقش عدسی چشم تمرکز دقیق نور برای شفاف دیدن اجسام بخصوص در فواصل نزدیک است. در پیرچشمی اختلال در قسمت عدسی چشم اتفاق میافتد. در این حالت عدسی با افزایش سن دیگر مانند قبل توانایی تغییر شکل ندارد و سفت می‌شود. بنابراین برای دیدن اجسام نزدیک نمی‌تواند به خوبی منقبض شود و در این حالت افراد در انجام کارهای نزدیک به مشکل بینایی بر می‌خورند.
روند شروع پیرچشمی از سن ۴۰ سالگی شروع می‌شود. این روند تا ۶۵ سالگی ادامه می‌یابد که در این حالت بیشترین انعطاف‌پذیری عدسی چشم از دست می‌رود. این اتفاقی طبیعی است و مانند سایر تغییرات بدن با افزایش سن، توانایی و کارایی اندام‌ها کاهش می‌یابد. این اتفاق در چشم‌ها نیز میافتد. در حال حاضر روشی برای جلوگیری از این امر وجود ندارد. اما با رعایت برخی نکات می‌توان سیر این روند را کندتر کرد و از بروز پیرچشمی زودرس پیشگیری کرد. برای پیشگیری نکات زیر توصیه می‌شود:
- عدم مصرف الکل و سیگار
- رژیم غذایی مناسب و سالم
- استفاده از عینک آفتابی در خارج از منزل
البته که در برخی شرایط ممکن است زودتر هم پیرچشمی اتفاق بیوفتد.
عوامل ایجاد پیرچشمی
- افزایش سن
- وجود بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، مولتیپل اسکلروزیس یاام اس، میاسن،تنی گراویس، آنمی یا کم خونی
- مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب، دیورتیک‌ها و آنتی هیستامین‌ها
- مصرف الکل
از میان موارد گفته شده وجود بیماری‌ها و مصرف داروهای ذکر شده میتواند در بروز پیرچشمی زودرس موثر باشند. همچنین از عوامل ایجاد علایم پیرچشمی بصورت زودرس می‌توان به دوربین بودن چشم‌ها اشاره کرد. ضربه‌های چشمی نیز ممکن است در ایجاد پیرچشمی زودرس نقش داشته باشند. پیرچشمی زودرس در خانم‌ها شایع‌تر است. همچنین در افرادی که جراحی‌های داخل چشمی انجام داده‌اند نیز ریسک ابتلا به پیرچشمی زودرس بیشتر است.
راه‌های درمان پیرچشمی
راه‌هایی برای درمان پیرچشمی وجود دارد. انتخاب هر روش بستگی به شرایط چشم شما دارد و بعد از معاینات کامل توسط چشم پزشک بهترین راه حل انتخاب می‌شود.
-
عینک تک دید
اولین پیشنهاد در رفع این عارضه استفاده از عینک است. استفاده از عینک‌های تک کانونی راهی ایمن در درمان پیرچشمی است. در این حالت عینک برای انجام امور نزدیک تجویز می‌شود و فرد باید در هر بار کار نزدیک، عینک را استفاده کند. استفاده از عینک‌های مطالعه یا تک دید در افرادی که سابقه مشکلات چشمی و نزدیک بینی و آستیگماتیسم از قبل ندارند و عینک استفاده نمی‌کردند توصیه می‌شود.
-
عینک‌های دو دید یا بای فوکال
در این عینک‌ها، عدسی استفاده شده دارای قابلیت دید همزمان جهت فاصله دور و نزدیک است. یک خط در وسط وجود دارد که قابل مشاهده است و در بالای خط عدسی جهت دید اجسام دور و در پایین خط عدسی جهت دید نزدیک طراحی شده است. این عینک‌ها برای افرادی که هم در دید دور و هم در دید نزدیک مشکل دارند انتخاب مناسبی است.
-
عینک پروگرسیو یا تدریجی
این عینک‌ها دارای لنز پروگرسیو هستند و نحوه کارایی مشابه بای فوکال دارند. تفاوتشان در ظاهر آن هاست که، خط وسط لنز وجود ندارد و از نظر زیبایی بهتر است. این لنزها همان طور که از اسمشان پیداست، به صورت تدریجی از بالا به پایین، دید دور و نزدیک را اصلاح می‌کنند.
-
عینک‌های با لنز تری فوکال
در این لنزها علاوه بر دید نزدیک و دید دور، دید میانی نیز تصحیح می‌شود. مانند اسمش از سه قسمت تشکیل شده که میتواند دارای خط مرزی قابل مشاهده باشد یا نباشد.
-
لنزهای تماسی Contact lens
برای برخی از افراد ممکن است استفاده از عینک خوشایند نباشد. انتخاب بعدی برای آن‌ها، لنزهای تماسی هستند. این لنزها در درمان پیرچشمی شامل دو دسته می‌شوند:
- لنزهای مونوویژن
- لنزهای مولتی فوکال
در لنزهای مونوویژن مشابه جراحی آن همان طور که در مقاله مونوویژن به آن پرداختیم، یک چشم برای دور و یک چشم برای نزدیک تنظیم می‌شود. تحمل این حالت ممکن است در ابتدا کمی سخت به نظر برسد اما با گذر اندکی زمان مغز عادت می‌کند.
بیشتر بخوانید: یک چشم برای دور یک چشم برای نزدیک
در لنزهای مولتی فوکال یا چند کانونه، این لنزها همزمان دید دور و نزدیک در هر چشم را اصلاح می‌کنند. عیب این روش نسبت به روش‌های دیگر این است که تیزبینی کمی کمتر است. اگر فردی برای دید نزدیک خود نیازمند دقت بسیار بالایی است مانند برخی مشاغل که در کار نزدیک خود بیشترین تیزبینی را می‌خواهند، بهتر است از انتخاب این روش صرف نظر کند.
-
جراحی لیزری
در این جراحی از روش مونوویژن استفاده می‌شود. در این حالت، جراح با تراش قرنیه و تغییر شکل آن به صورتی که دید فرد را تصحیح کند از روش مونو ویژن استفاده کرده و یک چشم را برای دور و چشم دیگر را برای نزدیک تنظیم می‌کند. البته که معاینات و نظر چشم پزشک در انتخاب این روش تعیین کننده روش درمان است. قبل از انجام جراحی با عینک دید شرایط مشابه بعد از عمل برای بیمار ترسیم می‌شود و در صورت تحمل وی، تصمیم به جراحی گرفته می‌شود.
-
جراحی کاشت لنز داخل چشمی
در این روش لنز طبیعی چشم برداشته می‌شود و با یک لنز مصنوعی در چشم جایگزین می‌شود. انواع مختلفی از لنزها جهت کاشت داخل چشم وجود دارند. بعضی از این لنزها دید همزمان دور و نزدیک را ایجاد می‌کنند. بعضی از آن‌ها نیز امکان تغییر شکل عدسی یا لنز مصنوعی کاشته شده را دارند. در این روش ممکن است بعد از جراحی نیاز به استفاده از عینک برای نزدیک ممکن است با توجه به نوع لنز یا شرایط چشم بیمار همچنان وجود داشته باشد.
درنهایت پیرچشمی یک اختلال پیشرونده با گذر زمان است. شما با رعایت نکات گفته شده و معاینات دوره ایی منظم می‌توانید از بروز زودرس آن جلوگیری کنید. در صورتی که احساس کردید علائم بروز پیرچشمی را تجربه می‌کنید حتما معاینه شوید تا بهترین درمان به شما پیشنهاد شود.