عمل آب سیاه چشم
بیماری آب سیاه یا گلوکوم در اثر افزایش فشار داخل چشم ایجاد می‌شود. افزایش فشار چشم به دلایل متفاوتی می‌تواند رخ دهد. در این حالت مایع زلالیه که پشت قرنیه بصورت مداوم ترشح می‌شود، به درستی نمی‌تواند تخلیه شود و باعث بالا رفتن فشار داخل چشم می‌شود. با افزایش بیش از حد فشار چشم در صورتی که درمان انجام نشود به عصب چشم آسیب وارد می‌شود و نقص جدی در بینایی را به همراه خواهد داشت.
این نکته که الزاماً گلوکوم در فشار چشم بالا رخ نمی‌دهد نشان دهنده این است که همه افراد حتی با فشار چشم معمولی لازم است به صورت دوره‌ایی تحت معاینه چشم پزشکی قرار بگیرند. گلوکوم مهم‌ترین دلیل نابینایی در افراد بالای ۶۰ سال است البته که این بیماری در هر سنی می‌تواند رخ دهد.
در افرادی که سابقه خانوادگی آب سیاه دارند احتمال بروز این عارضه بیشتر از سایر افراد است. عوامل دیگری مانند ضربه به چشم، دیابت، عفونت‌های چشمی، مصرف دارو‌های کورتیکو استروِیید (کورتون) و به‌دنبال عمل‌های داخل چشمی نیز زمینه ساز بروز گلوکوم هستند.
انواع گلوکوم
انواع گلوکوم به شرح زیر است:
- گلوکوم زاویه باز
- گلوکوم زاویه بسته
- گلوکوم مادرزادی
- گلوکوم ثانویه
- گلوکوم با فشار چشم طبیعی
- علائم ابتلا به گلوکوم
اگر شما دچار علائمی مانند کاهش دید، قرمزی چشم، سردرد شدید، چشم درد شدید، حالت تهوع به صورت ناگهانی تجربه کردید بهتر است به صورت اورژانسی به چشم پزشک مراجعه نمایید. این علائم می‌توانند بدلیل آب سیاه زاوبه بسته حاد ایجاد شود. گلوکوم با زاویه باز بصورت تدریجی باعث آسیب عصب بینایی می‌شود و تا مدت‌ها بیمار علامتی ندارد. علائمی نهایی بیمار می‌تواند به این صورت باشد که ناگهان متوجه می‌شود که دید کناری ندارد و انگار از درون یک لوله نگاه می‌کند و یا دچار کاهش دید دایمی می‌شود.
روش‌های درمان آب سیاه چشم
درمان آب سیاه چشم با درمان دارویی شروع می‌شود و طبق تشخیص پزشک ممکن است نیاز به لیزر یا جراحی باشد. به طور معمول زمانی روش جراحی برای شما انتخاب می‌شود که بیماری به درمان دارویی و لیزر جواب نداده است. شایع‌ترین روش جراحی، ترابکتومی است. در این روش با ایجاد شکاف در دیواره کره چشم مایع اضافی درون چشم را تخلیه کرده و باعث کاهش فشار چشم می‌شود. شکاف ایجاد شده در این جراحی بسیار کوچک است و نیازی به بخیه ندارد.
در روش جراحی حدود ۳۰ درصد فشار چشم کاهش می‌یابد با این حال احتمال نیاز به جراحی مجدد رو نباید فراموش کنیم. باید دقت داشته باشیم که انجام جراحی از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند و باعث بهبود دید بیمار نمی‌شود بلکه از تخریب بیش از حد عصب و از دست رفتن بینایی جلوگیری می‌کند. اگر بخواهیم از خطرات این جراحی بگوییم می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- خونریزی داخل چشمی
- عفونت چشمی
- تجمع مایع در لایه‌های کره چشم
- آسیب حاد به عصب بینایی
- در صورت تخلیه بیش از حد مایع ممکن است با کاهش فشار چشم روبرو شویم.
- نیاز به انجام جراحی مجدد در آینده
شما باید این موضوع را در نظر داشته باشید که اگر عمل آب سیاه چشم به شما پیشنهاد شد به معنای آن است که درمان دارویی و لیزر کافی و مؤثر نبوده و فایده این جراحی از احتمال بروز خطر برای شما بیشتر است. به طور معمول جراحی ترابکتومی ۱۵-۲۰ سال برای بیمار مؤثر می‌ماند.
روش‌های پیشگیری از بروز گلوکوم
با رعایت برخی نکات می‌توان احتمال بروز آب سیاه را کاهش داد از جمله:
- کنترل بیماری زمینه‌ایی مانند دیابت
- پرهیز از مصرف سیگار
- کنترل وزن و جلوگیری از چاقی
- کاهش استرس
- پرهیز از مصرف خود سرانه کورتون
به خاطر داشته باشید پیشگیری از بروز گلوکوم با معاینات روتین و دوره‌ایی حاصل می‌شود. همچنین مراجعه در اسرع وقت در صورت بروز اولین علائم نقص در دید، به شما در حفظ بینایی کمک می‌کند.