دید چشم بعد از عمل پیوند قرنیه
یکی از درگیری‌های ذهنی بیماران کاندید جراحی پیوند قرنیه این است که بعد از جراحی چه میزان دیدشان بهبود میابد. این بهبود بینایی چه مدت زمانی نیاز دارد. در این مقاله ما سعی داریم که شما را با روند بهبود دید چشم بعد از عمل پیوند قرنیه و اقداماتی که در جهت این بهبود نیاز است تا رعایت شود آشنا کنیم.
قرنیه یک لایه‌ی نازک و بسیار شفاف با ضخامت تقریبی ۵۲۰ میکرون است که در قسمت جلوی چشم قرار دارد. این لایه در تمرکز نور بر سطح شبکیه نقش اصلی داشته و اگر بنا به هر دلیلی (ضربه، عفونت‌های حاد و مزمن، کراتوکونوس و…) دچار آسیب و عفونت شود، کیفیت بینایی تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
جراحی پیوند قرنیه یک روش درمانی است. این روش در مواردی که قرنیه‌ی چشم به طور جدی دچار آسیب شده باشد و امکان بهبودی یا بازسازی نداشته باشد استفاده می‌شود. در این جراحی قرنیه‌ی آسیب دیده بیمار با یک قرنیه‌ی سالم و مناسب جایگزین می‌شود.
چند روش در جراحی پیوند قرنیه
جراحی پیوند قرنیه برحسب شرایط بیمار و معاینات انجام شده می‌تواند شامل چندین روش و تکنیک مختلف باشد. این روش‌ها شامل:
پیوند قرنیه کامل یا تمام ضخامت، که با نام pk شناخته می‌شود در مواردی کاربرد دارد که بخش بزرگی از قرنیه چشم دچار آسیب و بیماری شده است و نیاز است که تمام لایه‌ها با قرنیه جدید جایگزین شوند. در این روش قرنیه جدید با استفاده از بخیه‌های ظریف در جای قبلی ثابت می‌شوند. این روش دوران نقاهت طولانی‌تری نسبت به روش‌های دیگر دارد.
پیوند قرنیه‌ی لایه‌ای که فقط بخشی از قرنیه‌ی آسیب دیده برداشته شده و توسط قرنیه جدید جایگزین می‌شود و قسمت‌های سالم قرنیه‌ی بیمار در جای خود باقی می‌ماند. این روش خود شامل دو تکنیک به نام‌های DALK (لایه‌های عمقی قرنیه‌ی بیمار حفظ شده و فقط لایه‌ی سطحی قرنیه‌ی بیمار با قرنیه‌ی جدید جایگزین می‌شود.) و DSAEK (لایه‌ی عمقی با نام اندوتلیوم برداشته شده و اندوتلیوم قرنیه‌ی جدید جایگزین می‌شود.) شناخته می‌شوند. در روش DSAEK دوران نقاهت کمتر خواهد بود.
در تمامی روش‌ها و تکنیک‌های گفته شده بینایی بعد از برداشتن پانسمان کاملا تار خواهد بود. حتی گاها در بعضی موارد بینایی از قبل هم بدتر خواهد شد. در روند درمانی بعد از جراحی پیوند در روزها و هفته‌های اول پس از عمل نباید توقع دید خوب و شفاف داشته باشید.
دوران نقاهت بعد از عمل پیوند قرنیه
درد، حساسیت و اشک ریزش چشم نیز در هفته‌های اول پس از عمل کاملا طبیعی بوده و به مرور زمان کاهش خواهد یافت. در جراحی پیوند قرنیه الویت و قدم اول تلاش ما در راستای عدم عفونت چشم و پیشگیری از عارضه‌هایی همچون بالا رفتن فشار چشم می‌باشد. در مرحله بعدی جهت به دست آوردن دید بهتر، باید تا جوش خوردن کامل قرنیه و برداشتن تمام بخیه‌های میکروسکوپی که حدود یک تا دو سال زمان میبرد صبر کرد.
در ماه‌های اول پس از عمل، ممکن است دید متغیر باشد و در طول زمان‌های مختلف کم و یا زیاد شود. به همین علت حتی استفاده از عینک‌های طبی نیز ممکن است کمک کننده نباشد و در بهبود بینایی بیمار تاثیری نداشته باشد. اما با گذشت زمان بنا به تشخیص پزشک و انجام معاینات، استفاده از عینک طبی یا لنز سخت می‌تواند در بهبود و کیفیت بینایی کمک کننده باشد. در تعدادی از بیماران نیز به جهت کم کردن میزان آستیگمات ناشی از بخیه‌ها ممکن است روی قرنیه، جراحی مجددی انجام شود.
بخیه‌هایی که قرنیه اهدا کننده را روی چشم بیمار ثابت نگه میدارد، ممکن است باعث بی‌نظمی در قرنیه و دید چشم شود. این سطح ناهموار می‌تواند باعث آستیگماتیسم شود و استیگماتیسم می‌تواند دید شما را تار کند. حتی تا حدود ۲۰ درصد موارد ممکن است برای اصلاح نامنظمی‌های قرنیه بعد از پیوند نیاز به استفاده از لنز سخت یا اسکلرال باشد.
میزان موفقیت پیوند قرنیه با وجود مشکلات دیگر چشم
نکته بسیار مهم دیگر این است که در فردی که مشکل قرنیه دارد، گاهی ممکن است مشکلات همراه عصب بینایی بخصوص بدلیل بیماری آب سیاه و مشکلات شبکیه چشم وجود داشته باشد. متاسفانه بدلیل کدورت قرنیه میزان آسیب این بافت قبل از پیوند قرنیه به‌دقت امکان‌پذیر نیست. بنابراین ممکن است بدلیل مشکلات دیگر چشمی بعد از پیوند قرنیه موفق و بافت قرنیه شفاف، دید بیمار کمی بهبود یابد و حتی اصلا تغییری نکند.
همچنین در حدود ۵ درصد موارد ممکن است بلافاصله بعد از پیوند قرنیه، قرنیه شفاف نشود و دید بهبود نیابد و نیاز به پیوند مجدد باشد. بعلاوه قرنیه پیوندی با گذشت زمان در معرض رد پیوند و کاهش سلول‌های قرنیه‌ای است و ممکن است دچار کدورت شود.
در پایان لازم به ذکر است که تمامی افرادی که تحت عمل جراحی پیوند قرار گرفته‌اند یا کاندید این عمل هستند، باید بدانند در چند ماه اول پس از عمل پیوند قرنیه، بینایی شما حتی ممکن است قبل از اینکه بهتر شود، بدتر شود.
شما تا زمانی که چشم با قرنیه‌ی جدید سازگار شود، ممکن است تاری دید داشته باشید. البته با گذشت زمان دید چشم بعد از عمل پیوند قرنیه بهبود می‌یابد. جهت بهبود بینایی پس از عمل و دریافت نتیجه مطلوب، بسیار باید صبور و با حوصله باشید. تا پایان روند درمانی تحت معاینات دقیق و منظم پزشک خود قرار بگیرید.